ره آورد نور

اشاره

آنچه در این مقاله از نظر شما خوانندگان محترم می‌گذرد، گزیده‌ای از متن وبینار مهندس احمد ربیعی‌زاده، مدیر محترم اداره پردازش هوشمند مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی است که در 24 آذرماه 1399 مصادف با هفته پژوهش ارائه شده بود. از آنجا که این وبینار، مشتمل بر نکات مفید در خصوص کاربرد هوش مصنوعی در پژوهش‌های علوم اسلامی است، مناسب دیده شد در فصلنامه ره آورد نور انعکاس یابد. طی این وبینار، با مقوله هوش مصنوعی و کاربردهای آن در پژوهش‌های علوم اسلامی و نمونه‌هایی از این دستاوردها در تولیدات وبی و نرم‌افزارهای ویندوزی مرکز نور آشنا می‌شوید.

» لطفاً خودتان را برای خوانندگان فصلنامه معرفی بفرمایید.

◊ عزت‌الله مرتضایی هستم، مدیر گروه علمی «تفسیر و علوم قرآن» در معاونت پژوهش مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. بنده به نوبه خودم، تشکر می‌کنم از فصلنامه ره‌آورد نور و همین طور، جنابعالی و همکارانتان که این وقت را در اختیار ما قرار دادید تا بتوانیم پایگاه جامع قرآنی نور را که یکی از دستاوردهای خوب مرکز است، برای خوانندگان محترم معرّفی کنیم.

اشاره

وبگاه نورحدیث به نشانی www.noorhadith.ir، مجموعه احادیث شیعی را به صورت برخط، گرد آورده است. این گنجینه عظیم و ارزشمند، نتیجه 30 سال تلاش مستمر مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی به شمار می رود. به مدد فنّاوری اطّلاعات و دانش متن کاوی، 400 هزار حدیث شیعه از 200 منبع روایی استخراج شده و در معرض استفاده تشنگان معارف اسلامی، به ویژه محقّقان و حدیث پژوهان قرار گرفته است. گفتنی است که متون حدیثی این پایگاه، با 20 هزار جلد کتاب علوم اسلامی نیز مرتبط شده و این گونه، جهانی به وسعت تمام میراث حدیثی شیعه، در منظر همگان نمایان گردیده است.

به منظور آشنایی بیشتر با قابلیت ها و ویژگی های این وبگاه حدیثی، گفتگویی با مدیر گروه حدیثِ معاونت پژوهشی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی شکل دادیم . آنچه را می خوانید، نتیجه این گفت و گوست که امیدواریم مورد استفاده خوانندگان قرار گیرد.

آیین رونمایی از پایگاه جامع الأحادیث با حضور علماء، اساتید، طلاب و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی در مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، برگزار شد. در این مراسم که با حضور آیت الله سید احمد خاتمی، آیت الله سعیدی و همچنین نمایندگان بیوت مراجع معظم تقلید برگزار شد، علاوه بر رونمایی از پایگاه ارزشمند جامع الأحادیث، از دو نرم افزار حدیثی معجم موضوعی بحار الأنوار 2 و معجم موضوعی کتب اربعه نیز رونمایی شد.

در ابتدای این مراسم، حجت الاسلام و المسلمین محمدحسین بهرامی، مدیر گروه علوم حدیث مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی، در معرفی پایگاه جامع الأحادیث اظهار داشت: از ویژگی های مهم پایگاه جامع الأحادیث، این است که فهرست غیرتکراری از میان احادیث، قابل دسترسی است و به راحتی گروه بندی شده است. در این باره بیش از 230 هزار حدیث غیرتکراری داریم.

اشاره

پایگاه جامع الأحادیث، تنها پایگاه جامع متون حدیثی شیعه است که در آن، امکانات پژوهشی مختلفی فراهم آمده است. این پایگاه، چشم انداز مناسبی را برای عرضه قابلیت ها و امکانات پیش روی خود قرار داده است. در این نوشته، گزارشی از مهم ترین فعالیت های صورت گرفته یا در دست انجام برای بهبود کیفی و کمّی این پایگاه ارائه می شود.

چکیده

پایگاه جامع الأحادیث، در تیرماه 1393 و با هدف عرضه فعالیت‌های حدیثی مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی در فضای وب راه‌اندازی گردیده است. جامع الأحادیث، بزرگ‌ترین وب‌گاه حدیثی شیعه است که جهت آسان‌سازی فعالیت‌های پژوهشی علاقه‌مندان و متخصصان حدیث، فعالیت می‌کند. در حال حاضر، نزدیک به 415000 حدیث از 278 جلد کتاب حدیثی شیعه، در آن ارائه شده است. جستجو در احادیث، امکان مشاهده روایات مشابه، امکان مقایسه روایات با یکدیگر، امکان دسته‌بندی روایات و امکان ایجاد پروژه‌های پژوهشی شخصی، از مهم‌ترین ویژگی‌های این پایگاه است. این نوشتار، ویژگی‌های برجسته پژوهشی این پایگاه را مشخص می‌کند.